9 nguyên nhân gây đột quỵ ở người trẻ – Đừng chủ quan

Lâu nay, chúng ta vẫn thường quan niệm sai lầm rằng đột quỵ là bệnh lý gắn liền với người già. Tuy nhiên, tỷ lệ người trẻ bị đột quỵ trên thực tế ở mức khá cao. Đâu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng này và biện pháp ngăn ngừa ra sao?

1. Cảnh báo 200.000 ca đột quỵ ở người trẻ tại Việt Nam mỗi năm

​Theo các nghiên cứu và thống kê gần đây, tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ đang có xu hướng gia tăng đáng kể cả ở Việt Nam và trên thế giới. Theo thông tin từ Bộ Y tế và Trung tâm Kiểm soát, Phòng ngừa bệnh tật, tình hình đột quỵ ở người trẻ tại Việt Nam được thống kê như sau:

Mỗi năm, Việt Nam ghi nhận khoảng 200.000 ca đột quỵ. Trong đó, tỷ lệ người trẻ dưới 45 tuổi chiếm khoảng 7,2%.

Tại Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai, tỷ lệ bệnh nhân đột quỵ dưới 45 tuổi chiếm khoảng 15% tổng số ca tiếp nhận. ​

Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 đã tiếp nhận và điều trị nhiều trường hợp đột quỵ ở người trẻ, trong đó có bệnh nhân nhỏ tuổi nhất là 12 tuổi. Từ đầu năm 2020, bệnh viện này đã cấp cứu hơn 3.000 ca đột quỵ, trong đó bệnh nhân dưới 40 tuổi chiếm khoảng 17%.

Theo Hội Đột quỵ Thế giới năm 2022, mỗi năm có hơn 16% các ca đột quỵ mới xảy ra ở nhóm tuổi từ 15 đến 49, trên tổng số 12,2 triệu ca đột quỵ não mới. Trong 6,5 triệu trường hợp tử vong do đột quỵ mỗi năm trên toàn cầu, khoảng 6% là người trẻ.

2. TOP 8 nguyên nhân gây đột quỵ thường gặp nhất ở người trẻ

Việc ý thức được những nguyên nhân ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch, làm tăng nguy cơ đột quỵ ở người trẻ sẽ giúp bạn có kế hoạch điều chỉnh một cách phù hợp.

2.1. Chế độ ăn uống kém lành mạnh

Đây là một trong những nguyên nhân gián tiếp gây đột quỵ mà nhiều người trẻ hay mắc phải. Chế độ ăn nhiều muối, chất béo bão hòa, thực phẩm chế biến sẵn và ít rau xanh có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch và đột quỵ.

Lượng natri cao trong thức ăn nhanh và đồ hộp có thể giữ nước trong cơ thể, gây áp lực lên thành mạch máu, dẫn đến cao huyết áp.

Việc thiếu hụt các dưỡng chất cần thiết như kali, magie và omega-3 cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe mạch máu, làm tăng nguy cơ đột quỵ. Vì vậy, một chế độ ăn uống cân bằng, giàu dinh dưỡng là yếu tố quan trọng trong việc giảm thiểu nguy cơ này.

 2.2. Hút thuốc lá

Hút thuốc lá là thói quen của nhiều người trẻ. Nicotine và các chất độc trong thuốc lá làm hẹp động mạch, giảm lưu lượng máu và tăng huyết áp. Hút thuốc thường xuyên làm tổn thương thành mạch máu, góp phần gây ra các bệnh lý tim mạch nghiêm trọng và làm tăng nguy cơ đột quỵ.

Theo nghiên cứu, những người hút thuốc lá và thuốc lá điện tử có nguy cơ bị đột quỵ cao gấp gần ba lần so với những người không hút thuốc.

Khói thuốc lá chứa hơn 7.000 chất độc hại, trong đó có khoảng 60 chất là tác nhân gây ung thư. Nicotine và các chất độc này khi đi vào máu sẽ phá hủy các tế bào trong cơ thể, làm tăng nguy cơ xơ vữa mạch máu não, dẫn đến đột quỵ. ​

2.3. Lạm dụng rượu bia

Tiêu thụ quá nhiều rượu bia có thể làm tăng huyết áp, gây rối loạn nhịp tim và làm suy yếu thành mạch máu. Điều này dẫn đến nguy cơ hình thành cục máu đông và gây tắc nghẽn mạch máu não, dẫn đến đột quỵ.

Nghiên cứu cho thấy những người uống trung bình hơn 2 ly rượu mỗi ngày có nguy cơ đột quỵ tăng 34% so với những người không uống hoặc uống dưới nửa ly mỗi ngày. Tại Việt Nam, tình trạng lạm dụng rượu bia ở thanh thiếu niên đang ở mức đáng báo động, gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe.

2.4. Căng thẳng, stress kéo dài

Những người trẻ tuổi thường xuyên chịu áp lực từ công việc, học tập và các vấn đề cá nhân có thể rơi vào trạng thái căng thẳng kéo dài mà không nhận thức được mức độ ảnh hưởng đến sức khỏe.

Căng thẳng quá mức kích thích hệ thần kinh giao cảm, khiến tim đập nhanh hơn, làm tăng huyết áp và gây ra những tổn thương lâu dài đối với hệ tim mạch. Khi cơ thể liên tục ở trạng thái căng thẳng, hormone cortisol và adrenaline được tiết ra nhiều hơn, làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông và thu hẹp động mạch, từ đó làm tăng nguy cơ đột quỵ.

Ngoài ra, căng thẳng cũng có thể dẫn đến các thói quen không lành mạnh như hút thuốc, uống rượu, ăn uống không kiểm soát hoặc mất ngủ… Tất cả đều là những yếu tố góp phần làm gia tăng nguy cơ đột quỵ.

2.5. Lười vận động thể chất

Việc ít vận động, ngồi lâu và không tập thể dục khiến cơ thể không thể điều hòa huyết áp hiệu quả, dẫn đến tình trạng lưu thông máu kém và suy giảm chức năng tim mạch. Khi cơ thể không hoạt động thường xuyên, quá trình trao đổi chất bị chậm lại, dễ dẫn đến tình trạng béo phì và tích tụ mỡ trong mạch máu, làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.

Ngoài ra, lối sống thụ động cũng có thể làm giảm độ linh hoạt của hệ thống mạch máu, tăng nguy cơ cao huyết áp và làm suy giảm khả năng thích ứng của tim trước các tình huống căng thẳng. Điều này làm tăng đáng kể nguy cơ đột quỵ ở người trẻ tuổi, đặc biệt là những người làm việc văn phòng.

2.6. Sử dụng chất kích thích

Sử dụng các chất kích thích, đặc biệt là ma túy gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tim mạch. Những chất này có thể gây co thắt động mạch, làm giảm lượng máu lên não và gia tăng nguy cơ đột quỵ. Tình trạng này phổ biến ở một số người trẻ có lối sống buông thả, thiếu kiểm soát trong việc sử dụng các chất kích thích.

2.7. Mắc chứng rối loạn đông máu

Nguyên nhân này thường phổ biến ở những người trẻ có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch, người mắc bệnh bẩm sinh về máu, người ít vận động… Ngoài ra, phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai cũng có thể làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông, đặc biệt ở những phụ nữ hút thuốc hoặc bị béo phì.

Rối loạn đông máu có thể khiến máu đông lại bên trong mạch máu, từ đó gây tắc nghẽn lưu thông máu lên não.

2.8. Do di truyền

Nếu trong gia đình có người bị bệnh tim mạch hoặc đột quỵ, nguy cơ bạn bị đột quỵ cũng cao hơn bình thường. Di truyền có thể ảnh hưởng đến khả năng đông máu, huyết áp hoặc tình trạng mạch máu.

3. Phòng ngừa đột quỵ ở người trẻ – Lời khuyên từ chuyên gia y tế

Đột quỵ là bệnh lý nguy hiểm với mức độ gây thương tật và tử vong tỷ lệ cao. Người trẻ cần thực hiện các biện pháp sau đây để ngăn ngừa đột quỵ:

• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, muối, đường và carbohydrate tinh chế. Bổ sung rau xanh, cá béo, các loại hạt để tăng cường sức khỏe tim mạch.
• Tập thể dục thường xuyên: Dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để vận động, chẳng hạn như đi bộ nhanh, chạy bộ hoặc bơi lội để cải thiện lưu thông máu.
• Kiểm soát căng thẳng: Áp dụng các phương pháp thư giãn như thiền, yoga, hoặc nghe nhạc để giảm stress, giúp ổn định huyết áp và tinh thần.
• Hạn chế rượu bia, thuốc lá: Tránh xa các chất kích thích để bảo vệ hệ tim mạch và giảm nguy cơ hình thành cục máu đông.
• Theo dõi sức khỏe định kỳ: Thực hiện kiểm tra sức khỏe thường xuyên để phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ như cao huyết áp, cholesterol cao và tiểu đường.
• Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ chất lượng từ 7-8 tiếng mỗi đêm.
• Uống đủ nước: Cung cấp đủ nước cho cơ thể để duy trì sự tuần hoàn máu và hạn chế nguy cơ hình thành cục máu đông.
• Thăm khám bác sĩ định kỳ: Nếu có tiền sử gia đình bị bệnh tim mạch hoặc dấu hiệu bất thường như đau đầu kéo dài, chóng mặt, hãy đi khám ngay để được hướng dẫn kịp thời.

Tham khảo thêm các thông tin sức khỏe hữu ích TẠI ĐÂY hoặc liên hệ hotline miễn cước 1800 28 28 85.