[5 lưu ý] chăm sóc sức khỏe tinh thần cho phụ nữ sau sinh để mẹ khỏe con khỏe

 Sau sinh là thời điểm nhạy cảm nhất cả về thể chất lẫn tinh thần đối với các mẹ bỉm. Vì vậy, bên cạnh các biện pháp chăm sóc để phục hồi sức khỏe, phụ nữ giai đoạn này cần được hỗ trợ để cân bằng cảm xúc, lấy lại tinh thần ổn định.

1. Báo động tình trạng trầm cảm sau sinh ở phụ nữ Việt

Tình trạng trầm cảm sau sinh ở phụ nữ Việt Nam đang là một vấn đề đáng báo động với tỷ lệ ước tính lên đến 30-35%. Ngoài trầm cảm, nhiều sản phụ còn đối mặt với các vấn đề về lo âu, rối loạn giấc ngủ, thay đổi tâm trạng thất thường.

Những vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần của người mẹ mà còn tác động tiêu cực đến sự phát triển của trẻ. Các nghiên cứu cho thấy, trẻ em của những bà mẹ bị trầm cảm sau sinh thường có nguy cơ bị chậm phát triển về ngôn ngữ, kỹ năng xã hội và gặp khó khăn trong việc hình thành mối quan hệ gắn kết.

Đáng lo ngại hơn, nhiều phụ nữ Việt Nam vẫn chưa nhận thức đầy đủ về trầm cảm sau sinh và ngại chia sẻ những khó khăn của mình, dẫn đến việc chẩn đoán và điều trị muộn.”

2. Vì sao phụ nữ sau sinh dễ gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần?

Sau khi vượt cạn thành công, mẹ bỉm sẽ phải đối mặt với hàng loạt vấn đề cả về sức khỏe, sinh lý… Cùng với đó là những lo lắng phát sinh sau khi em bé ra đời. Điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý, thậm chí gây trầm cảm.

• Sức khỏe suy giảm sau quá trình sinh nở: Mất máu, đau vết mổ, đau tầng sinh môn… khiến mẹ bỉm mệt mỏi, kiệt sức và trở nên nhạy cảm, cáu gắt hơn.
• Thay đổi hormone: Sau khi sinh, nồng độ hormone estrogen và progesterone giảm mạnh. Mất cân bằng nội tiết tố ảnh hưởng trực tiếp đến tâm trạng và cảm xúc của người mẹ, khiến họ dễ cảm thấy buồn bã, lo lắng, thậm chí là trầm cảm.
• Áp lực chăm sóc con nhỏ: Nhiều mẹ cảm thấy áp lực khi phải đảm bảo mọi nhu cầu của con, đồng thời cân bằng với các công việc khác.
• Chưa thích nghi với vai trò mới: Nhiều mẹ gặp khó khăn trong việc thích nghi với vai trò mới, cảm thấy mất đi sự tự do và thậm chí không thể đảm đương việc chăm sóc con.
• Thiếu hỗ trợ từ gia đình: Sự thiếu hỗ trợ, vô tâm từ chồng và người thân có thể khiến các mẹ cảm thấy cô đơn, lạc lõng và quá tải, không có chỗ để chia sẻ.

3. Chăm sóc sức khỏe tinh thần cho phụ nữ sau sinh để mẹ khỏe, con khỏe

Tinh thần ổn định, vui vẻ, lạc quan là vô cùng quan trọng đối với bà mẹ sau sinh. Đó không chỉ là tiền đề giúp phục hồi nhanh chóng cho mẹ mà còn tác động tích cực đến tâm lý, sự phát triển của em bé. Vậy, bí quyết chăm sóc sức khỏe tinh thần cho phụ nữ sau sinh là gì?

3.1 Tạo không gian để chia sẻ cảm xúc

Khi được lắng nghe, cảm thông và thấu hiểu, các mẹ sẽ cảm thấy nhẹ nhõm hơn rất nhiều. Vì vậy, người thân nên trò chuyện, tạo không gian thoải mái nhất để mẹ bỉm có thể dễ dàng chia sẻ cảm xúc, lo lắng của mình.

Bản thân các mẹ cũng nên mở lòng, không âm thầm chịu đựng. Có thể tham gia các hội nhóm cho mẹ sau sinh để chia sẻ, có thêm kinh nghiệm, lắng nghe những câu chuyện của người khác và cảm thấy mình không đơn độc.

3.2 Đừng ngần ngại tìm kiếm sự giúp đỡ

Phần lớn các mẹ sau sinh đều choáng ngợp với lượng công việc sau khi em bé ra đời. Trong khi đó sức khỏe chưa hồi phục, vẫn còn đau nên nhu cầu nghỉ ngơi cao. Lúc này, mẹ bỉm nên tìm kiếm sự giúp đỡ của những người thân trong gia đình. Điều đó giúp bạn giảm tải công việc, có thêm thời gian để nghỉ ngơi, thư giãn.

3.3 Tập thể dục, yoga để tinh thần thư giãn

Các bài tập nhẹ nhàng như yoga, đi bộ, đạp xe… có thể giúp cơ thể sản sinh endorphin – hormone hạnh phúc, giúp cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng. Các bài tập yoga thở sâu giúp thư giãn cơ thể và tinh thần.

Khi cơ thể vận động một cách phù hợp, lành mạnh, bạn cũng sẽ cảm thấy vui vẻ, lạc quan hơn.

3.4 Ăn uống khoa học, bồi bổ để tăng cường sức khỏe

Theo các chuyên gia y tế, sức khỏe thể chất và sức khỏe tinh thần không phải là hai khái niệm tách biệt mà chúng có mối quan hệ mật thiết, ảnh hưởng lẫn nhau. Vì vậy, khi bạn ăn uống khoa học, cơ thể phục hồi khỏe mạnh thì tinh thần cũng sẽ ổn định.

Mặt khác, một chế độ ăn uống cân bằng cung cấp đủ chất dinh dưỡng giúp não bộ hoạt động tốt hơn, giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng.

Mẹ cần duy trì chế độ ăn cân bằng, giàu dinh dưỡng. Ưu tiên thực phẩm giàu protein như thịt gà, cá, trứng… để bổ sung protein; rau xanh và trái cây để cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ cần thiết; Omega-3 giúp cải thiện tâm trạng và sức khỏe não bộ.

Đặc biệt, phụ nữ sau sinh có thể sử dụng các sản phẩm chăm sóc sức khỏe từ thảo dược tự nhiên. Những sản phẩm này vừa an toàn, lành tính, vừa giúp bồi bổ hiệu quả, giúp quá trình phục hồi nhanh chóng và tốt nhất.

3.5 Nghỉ ngơi đầy đủ để tinh thần sảng khoái

Sinh con là một quá trình vất vả, cơ thể mẹ cần thời gian để hồi phục. Nghỉ ngơi đầy đủ và ngủ đủ giấc giúp cơ thể sản sinh hormone tăng trưởng, giúp vết thương lành nhanh hơn và tăng cường hệ miễn dịch.

Mẹ được nghỉ ngơi tốt cũng giúp tăng cường sản xuất sữa mẹ, đảm bảo bé được bú no và phát triển khỏe mạnh.

Để được nghỉ ngơi tốt nhất, phụ nữ sau sinh nên tận dụng thời gian cho việc ngủ, san sẻ bớt công việc, kẻ cả việc chăm sóc con, hạn chế sử dụng điện thoại…